"İSTİSNAİ TEHLİKELİ MADDE NEDİR ?

İSTİSNAİ MİKTARDA TAŞINMASINA İZİN VERİLEN MADDELER

a. Yan riski olmayan, Bölüm 2.2’de yer alan maddeler; UN 1043, UN 1044, UN 1950, UN 2037, UN 2857, UN 3164, UN3500 ve UN 3511 hariç

b. Tüm paket gruplarındaki 3. Sınıf maddeler; paket grubu I olup yan riski olanlar ve UN 1204, UN 2059, UN 3473 hariç

c. Paket grubu II ve III olan 4. Sınıf maddeler; kendiliğinden reaksiyona girenler ve UN 2555, UN 2556, UN 2557, UN 2907, UN 3292, UN 3476 hariç

d. Paket grubu II ve III olan, Bölüm 5.1’dekioksitleyici maddeler

e. Bölüm 5.2’dekimaddeler; sadece kimyasalkit veya ilk yardım malzemesi içinde olanlar

f. Bölüm 6.1’dekimaddeler; PG I ve solunumyoluyla etkili olan maddeler hariç

g. Paket grubu II ve III olan 8. Sınıf maddeler; UN 1774, UN 2794, UN 2795, UN 2800, UN 2803, UN 2809, UN 3028, UN 3477 ve UN 3506 hariç

h. Kuru buz, genetik olarak modifiye edilmiş organizmalar ve mikroorganizmalar dışındaki 9. Sınıf maddeler. Tüm cihazlar hariç.

Hangi miktarlar için bu kapsamda gönderi yapılabileceği, tablo olarak IATA DGR 2.6.A’da belirtilmektedir. İstisnai miktarda taşınacak maddenin tanımı ve uygulanıyorsa paket grubu saptanarak, IATA DGR 4.2 listesinin F sütununda yer alan EQ (Excepted Quantity) koduna göre, taşıma için miktar limitlerine tablodan ulaşılmalıdır.

Gazlar için iç kap hacmi, iç kabın su kapasitesi olarak, dış paket için gösterilen hacim ise, tek bir dış paket içinde yer alacak iç kapların toplam su kapasitesi olarak ifade edilmektedir.

Birden fazla istisnai miktardaki tehlikeli maddenin bir arada taşınması mümkündür. Bu konuda, daha ileride anlatılacak olan “Birden Fazla Tehlikeli Maddenin Bir Dış Kap İçinde Taşınması” kuralları geçerlidir. Ancak, birden fazla istisnai miktardaki tehlikeli madde aynı pakette beraber taşınırken, maddeler için farklı EQ kodları tanımlanmışsa, maddelerin toplam miktarı için en kısıtlayıcı olan kodun limiti dikkate alınmalıdır.

PAKETLEME

Bu kapsamda gönderilecek tehlikeli maddeler, sağlam ve kaliteli paketler içinde bulunmalıdır. Maddeler, kurallarda belirlenmiş limitlerde olmak kaydı ile, önce iç kaplara yerleştirilmelidir. İç kaplar destek malzemesi ile beraber ara kaba yerleştirilip, ara kaplar da sağlam ve sert yapıdaki bir dış pakete konulmalıdır. Her paket, gerekli işaretlemelerin yapılabileceği ölçülerde olmalıdır. Overpack kullanılabilir ve içinde tehlikeli olan veya olmayan maddeleri içeren paketler de bulunabilir.

İstisnai miktarda tehlikeli madde içeren bir paket, Gönderici Beyan Formu gerektiren diğer tehlikeli maddeleri içermemelidir.

Not: İstisnai miktarda tehlikeli madde içeren bir paket, UN1845 Carbon dioxide, solid (dry ice) ile birlikte paketlenmişse, Paket Talimatı 954’teki gereklilikler yerine getirilmelidir.

İŞARETLEME

Bu kapsam altında taşınacak maddeler, risk etiketleri kullanılmadan taşınırlar. Bunun yerine, paket içeriğinde istisnai miktarda madde olduğunu belirten ve aşağıda örneği verilen işaret kullanılır. Paket içinde yer alan maddelerin asıl riski veya belirlendiğinde bölümü, bu işarette gösterilmelidir. Paket üzerinde başka bir yerde gösterilmediyse, gönderici veya alıcı adı işarette yer almalıdır.

İşaret kare şeklinde olmak zorundadır. İşaretin çerçevesi ve sembol mutlaka aynı renkte (siyah veya kırmızı), beyaz veya uygun zıt bir zemin üzerinde olmalıdır. İşaret en az 100 mm x 100 mm ölçülerinde olmalıdır. “Excepted Quantity” paketi içeren overpack’te eğer açıkça görünür değilse, yukarıda açıklandığı şekilde işaretleme olmalıdır.

İşaret, paketin bir yüzünde olmalıdır. İşaret, etiket olarak uygulandığında bütünüyle paketin tek yüzüne yapıştırılmalıdır.

DOKÜMANTASYON

• Tehlikeli MaddelerGönderici Beyanı hazırlanmaz.

• Konşimentonun “Nature and Quantity of Goods” hanesine “Dangerous Goods in Excepted Quantities” ifadesi ve paket adedi (gönderide başka paket/ler varsa) yazılır. Radyoaktifler için farklı uygulamalar vardır ve ilgili konu içinde anlatılacaktır.

HANDLING

Bu talimat altındaki gönderiler için yükleme kısıtlamaları ve kaza kırım raporlama kuralları aynen geçerlidir. Kabulünde check list kullanılması gerekmez ve NOTOC’ta gösterilmez.